Son güncelleme tarihi Eylül 29, 2025
Türkiye’nin Gücü: Tarımsal Üretim
Türkiye, birçok tarımsal ürünün dünya üretiminde ilk sıralarda yer almaktadır:
• İncir → Dünya 1.si
• Kayısı → Dünya 1.si
• Kiraz → Dünya 1.si
• Fındık → Dünya 1.si
• Antep fıstığı → Dünyada ilk 3 (İran ve ABD ile birlikte)
• Ayva → Dünya 1.si
• Keçiboynuzu → Dünyada ilk 5
• Bal → Dünyada 2.si (Çin’den sonra), çam balında 1.si
Bu tablo, Türkiye’nin ham madde üretiminde dünya lideri olduğunu net şekilde ortaya koyuyor.
Eksik Halkamız: Markalaşma
Bunca üretim gücüne rağmen, Türkiye’nin dünya perakende sektöründe güçlü markaları bulunmuyor.
• Ürünlerimiz çoğunlukla fason üretim yoluyla yabancı markaların raflarında yer alıyor.
• Katma değer yaratmak yerine, markalaşmış ülkelere hammadde sağlayıcısı konumundayız.
Çikolata Sektöründen Bir Örnek
Türkiye, çikolata üretiminde güçlü bir potansiyele sahip olmasına rağmen küresel ölçekte bir marka çıkaramadı.
Buna karşılık, “Dubai çikolatası” trendi Antep fıstığını merkeze alarak dünyada büyük bir ilgi gördü:
• Yüzlerce farklı atıştırmalık ürüne dönüştürüldü.
• Küresel markalar bu fırsatı hızla değerlendirdi.
Türkiye ise kendi topraklarında yetişen Antep fıstığıyla, benzer bir markalaşma başarısı gösteremedi.
Fırsatı Kullanan Marka: Lindt

• Lindt, Dubai çikolatası akımını en iyi değerlendiren markalardan biri oldu.
• Ürün gamına yeni fıstıklı çeşitler ekledi.
• Bugün yüzlerce farklı ürünüyle dünya raflarında geniş yer edindi.
• Özellikle Antep fıstığını farklı tarım ürünleriyle harmanlayarak, katma değerli inovasyon yarattı.
Stratejik Sorular
Artık kritik bir karar noktasındayız:
• Katma değerli üretim ve güçlü markalaşma mı?
• Yoksa zengin ülkelerin markalarına fason üretimle hizmet etmeye devam mı?
Türkiye, sahip olduğu tarımsal zenginliği doğru strateji ve markalaşma vizyonuyla küresel bir avantaja dönüştürebilir.
Diğer Ürünler İçin de Zorunluluk
Bu yaklaşım sadece Antep fıstığı ve çikolata ile sınırlı kalmamalı.
• Kayısı, incir, fındık, kiraz, ayva ve bal gibi dünya lideri olduğumuz ürünlerde de aynı şekilde katma değerli üretim ve markalaşma çalışmaları yapılmalıdır.
Türkiye ancak bu stratejiyle, tarımsal gücünü küresel markalara dönüştürebilir.
Volkan Aydın
Avrupa Türk Gıdacılar & Perakendeciler Platformu Koordinatörü
Frankfurt
Üreticilere yol göstermek amacıyla, Kurumsal Medya olarak Volkan Aydın’a Avrupa’ya ihracatın başlangıcında ve süreç boyunca yapılması gerekenleri sorduk. Aydın, aşağıdaki yol haritasını sunarak özetledi.
Bu kapsamda atılması gereken temel adımlar şunlardır:
1. İhracatı Yönetecek Kişinin Eğitimi
• Uluslararası ticaret bilgisi
• İhracat prosedürleri ve mevzuat
2. Fabrika Üretim Müdürünün Eğitimi
• Üretim planlaması
• Verimlilik ve kalite standartları
3. Paketleme ve Paletleme Bölümünün Eğitimi
• Uluslararası lojistik standartları
• Dayanıklı ve uygun paketleme yöntemleri
4. Kalite Sorumlusunun Eğitimi
• Hedef ülke kalite standartları
• Gıda güvenliği ve sertifikasyon süreçleri
5. Fabrikanın İhracata Hazırlanması
• Sertifikasyon (ISO, HACCP ,IFS, BRS vb.)
• Üretim hatlarının uyumluluğu
6. Hedef Ülkelerde Pazar Araştırması
• Tüketici beklentileri
• Rekabet analizi
7. Hedef Ülke Ziyaretleri ve Perakende Araştırmaları
• Fiyat seviyeleri
• Gramaj tercihleri
• Paketleme çeşitleri
• İçerik ve ürün sayıları
• Karton ve koli çeşitleri
8. Hedef Ülkelerdeki Yasalar, Kurallar ve İş Yapma Kültürü
• Gümrük düzenlemeleri
• Ürün etiketleme standartları
• Ticari işleyiş ve dağıtım modelleri